خلاقیت فقط برای خلق آثار هنری یا ایدههای ناب نیست، بلکه نقش مهمی در زندگی همه انسانها (خصوصا کودکان) ایفا میکند. توانایی کودکان برای تفکر خلاقانه، از جنبههای مختلفی برای آنان مفید است: قابلیت خود-اظهاری ، سلامت عاطفی، رشد ذهنی و فهم تفاوتها. همه این مهارتها و ویژگیها برای تکامل و زندگی مطلوب کودکان ضروری و حیاتی هستند. با توجه به اهمیت این موضوع، والدین باید تقویت خلاقیت را در کودکان جدی بگیرند.
بازی و نقش آن در خلاقیت
بازیهایی که خصلت تخیلی، نقشآفرینی و نمایشی دارند، از راههای مهمی کودکان را به سمت خلاقیت میکشانند: استفاده از تخیل، دیدن جهان از منظرهای متفاوت و جستوجو کردن در احساسات بشری. برای مثال، میتوانید فرزندتان را به باغچه ببرید و همراه با او مثل دزدان دریایی دنبال گنج بگردید. حتی بهتر است وسایلی مانند بیل کوچک یا لباسهای قدیمی به کودک بدهید و از او بخواهید که آزادانه از آنها در این ماجراجویی تخیلی استفاده کند. والدین باید کودک را تشویق کنند تا احساسات خودش را در بازیهای عروسکی به عروسکها بگوید. شبیهسازی مهمانی با کمک عروسکها و حضور والدین هم میتواند انتخاب مناسبی باشد.
بداهه پردازی
همانطور که خلاقیت، الهامبخش هنر است، فعالیتهای هنری هم میتوانند الهامبخش مهارتهای فکری خلاقانه باشند. بهجای اینکه همواره کودکان را به انجام دادن فعالیتهای تعریفشده و معیّن مجبور کنید، به آنان اجازه بدهید تا خودشان درباره این موضوع تصمیم بگیرند. علاوه بر این، مواد اولیهای را برای کودک فراهم کنید که به شیوههای مختلف قابل استفاده باشند. چند قوطی رنگ، کاغذهایی از جنسهای مختلف و مجموعهای از قلمموهای نقاشی، خلاقیت کودک را فعال میکنند و دامنه انتخابهای او را گسترش میدهند. کودکان باید جرات و شجاعت لازم برای عملی کردن انتخابهای خودشان را از طریق همین فعالیتها به دست بیاورند.
سرگرمی های هیجانانگیز و خندهدار
مشارکت والدین در بازیهای تخیلی با کودک، به او کمک میکند تا از زوایای مختلفی به زندگی نگاه کند و احساسات خودش را از طریق حرکتها و کنشها به نمایش بگذارد. بازیهای قدیمی مانند پانتومیم یا انواع بازیها با کلمات، کودک را در موقعیتی قرار میدهند که باید افراد، مکانها و اشیای مختلف را در ذهنش تصور و تفسیر کند. بازیهای دیگر مثل تقلید کردن از ویژگیها و رفتارهای حیوانات مختلف نیز میتوانند به تقویت خلاقیت در کودکان کمک کنند. خواندن داستان با صدای بلند و همراه کردن کودک با هیجانها و اتفاقات داستان هم باعث تقویت مهارتهای ادراکی او میشود.
پرسش های چالش برانگیز
پرسشهای چالش برانگیز یا خلاقانه، کودک را تشویق میکنند به اینکه از راههای جدید و غیرمعمول برای تفکر درباره امور زندگی کمک بگیرد. برای مثال، نگاه کردن به تصاویر کتابها همراه با کودک و پرسیدن سوالهای آزاد از او، مهارت تفکر خلاقانه را در کودک تقویت میکند. علاوه بر این، انواع بازیهایی که کودک را به حدس زدن وادار میکنند، میتوانند موثر باشند.